Dieta FODMAP — zalety i wady

Coraz częstszym problemem są zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu przewodu pokarmowego. Ogromne znaczenie w tym przypadku ma prawidłowa dieta. W ten sposób ograniczysz dokuczliwe objawy np. wzdęcia, biegunkę, gazy czy zaparcia. Ulgę wielu pacjentom przynosi dieta FODMAP – zalety tego sposobu żywienia mogą Cię zaskoczyć. Dowiedz się, czym jest dieta FODMAP i na czym polega.

Czym jest dieta FODMAP?

Wyraz FODMAP to akronim od angielskich słów „Fermentable Oligosaccharides Disaccharides Monosaccharides and Polyos”. Możesz to przetłumaczyć jako „Fermentujące Oligo-, Di- i Monosocharydy oraz Poliole”. Składniki te należy do grupy krótkołańcuchowych węglowodanów. Ich wchłanianie w jelicie jest bardzo trudne, a w niektórych przypadkach są właściwie niestrawne. Co zrobić w takiej sytuacji? Najlepiej stosować dietę FODMAP, ponieważ może złagodzić objawy zespołu jelita drażliwego. 

Na czym polega dieta FODMAP?

Dieta FODMAP lub też low FODMP polega na stopniowym eliminowaniu z diety niektórych składników. Chodzi tu o produkty z wysokim poziomem FODMAP. W ten sposób możesz określić, jakie pokarmy bądź substancje są tolerowane przez jelita, a które mogą wywoływać objawy zespołu jelita drażliwego. Dlatego kluczowe znaczenie ma regularna obserwacja oraz stopniowe przywracanie poszczególnych składników. Tym samym będziesz mógł opracować mniej restrykcyjną i bardziej zbilansowaną dietę.

Dieta FODMAP – zalety i wady

Zalety diety FODMAP

• Leczenie objawów zespołu jelita drażliwego (IBS) – dieta FODMAP jest często stosowana jako terapia eliminacyjna dla osób cierpiących na IBS. Wiele badań wykazało, że ograniczenie spożycia pewnych węglowodanów FODMAP może zmniejszyć nasilenie objawów takich jak ból brzucha, wzdęcia, biegunka i zaparcia.
• Indywidualne dostosowanie – wspomniana dieta polega na eliminowaniu i stopniowym wprowadzaniu różnych grup węglowodanów. Pozwala to na zidentyfikowanie konkretnych pokarmów, które wywołują reakcję organizmu. Dzięki temu dieta może być dostosowana indywidualnie do potrzeb i tolerancji danej osoby.
• Skupienie na zdrowej żywności – dieta FODMAP wymaga unikania wielu przetworzonych produktów spożywczych, które mogą zawierać sztuczne dodatki i wysoką ilość cukru. Zamiast tego, skup się na spożywaniu zdrowych, naturalnych produktów spożywczych, takich jak owoce, warzywa, mięso, ryby i orzechy.

Wady diety FODMAP

• Potencjalne ograniczenia żywieniowe – dieta FODMAP wymaga eliminacji pewnych składników, takich jak laktoza i fruktoza. Może to prowadzić do ograniczenia różnorodności żywieniowej, co niekiedy powoduje powstawanie niedoborów. Dlatego ważne jest, aby osoby stosujące tę dietę skonsultowały się z dietetykiem w celu zapewnienia odpowiedniego zbilansowania żywieniowego.
• Skomplikowane planowanie posiłków – dieta FODMAP może być dość skomplikowana, zwłaszcza na początku, gdy konieczne jest nauka, które pokarmy są wysokie lub niskie w FODMAP. Wymaga również starannego planowania posiłków, aby zapewnić odpowiednie zrównoważenie i uniknąć niedoborów składników odżywczych.
• Duże restrykcja – dla wielu pacjentów wadą jest także to, że dieta FODMAP na samym początku jest dość restrykcyjna i wymaga wykluczenia z diety wielu składników. Jednak jest to tylko chwilowe, a po ok. 12 tygodniach następuje stopniowe przywracanie składników, które nie wywołują IBS.

W jakich produktach można znaleźć FODMAP?

Musisz zdawać sobie sprawę z tego, że FODMAP występują naturalnie w wielu składnikach. Choć niekiedy są też dodawane dopiero na etapie przemysłowej produkcji. Sprawdź, w jakich produktach najczęściej występują FODMAP.

• Fruktoza – jest elementem słodzików typu miód, syrop z agawy oraz syrop fruktozowy i glukofruktozowy, występuje też w świeżych i suszonych owocach, a do tego może być sztucznie dodany do ketchupu, soków owocowych i wielu innych produktów.
• Laktoza – może w różnych ilościach występować w mleku i produktach mlecznych.
• Fruktany bądź galaktany – to dość powszechne składniki wielu produktów np. pszenicy, czosnku, cebuli, warzyw kapustnych, a nawet nasion roślin strączkowych bądź orzechów.
• Poliole – to zamiennik cukru np. ksylitol i sorbitol, znajdziesz je również w niektórych przetworzonych produktach.

Jakie produkty warto spożywać w diecie FODMAP?

Choć dieta FODMAP jest dość restrykcyjna, to i tak możesz znaleźć wiele produktów, które możesz spożywać bez obaw o pojawienie się uporczywych dolegliwości związanych z IBS. Dowiedz się, jaką żywność warto włączyć do diety FODMAP.

• Warzywa – marchew, pomidory, ogórki, bakłażan, sałatę czy dynię.
• Owoce – banany, winogrona, ananasy, cytryny, mandarynki i truskawki.
• Produkty mleczne – ser np. mozzarella i parmezan, ser camembert, masło, margaryna, masło orzechowe, mleko migdałowe.
• Produkty zbożowe – bezglutenowe pieczywo, płatki owsiane, komosa ryżowa, mąka orkiszowa.
• Nasiona roślin strączkowych – niewielkie ilości ciecierzycy z puszki, gotowana soczewica.
• Pestki dyni, orzechy włoskie, migdały, orzeszki ziemne, nasiona słonecznika itp. – maksymalna ilość, to jedna, mała garść.
• Cukier kryształ.
• Syrop klonowy.