Ostatnimi czasy sklepowe półki wręcz uginają się od ciężaru produktów z napisem gluten free. Dodatkowo celebryci i sportowcy na swoich kanałach społecznościowych mówią o tym, jak dieta bezglutenowa pozwoliła im zrzucić zbędne kilogramy. Dlatego miliony osób na całym świecie postanowiła pójść w ślady swoich idoli, tym samym również porzucając produkty zawierające gluten. Jednak taka zmiana bez wyraźnej przyczyny może powodować też negatywne skutki. Dlatego tak ważne jest to, by stosować dietę bez glutenu tylko w konkretnych przypadkach.
Gluten — czy naprawdę jest taki straszny?
Wszechogarniające produkty bez glutenu sprawiają, coraz więcej osób uważa ten składnik za coś szkodliwego, co po prostu trzeba wyeliminować z codziennej diety. Jednak, czy gluten naprawdę jest taki straszny? Zauważ, iż to gluten to mieszanina białek roślinnych występująca w niektórych zbożach — pszenicy, jęczmieniu, życie, kamucie, orkiszu i pszenżycie. Jedną z najbardziej charakterystycznych cech glutenu jest jego kleistość, którą szczególnie dostrzeżesz w trakcie wyrabiania ciasta. Ta ciągnąca konsystencja sprawia również, że ciasto po upieczeniu ma porowatą strukturę.
Zwróć uwagę na to, iż według badań gluten jest jednym z najczęstszych alergenów pokarmowych i może dotyczyć nawet 25% dorosłych osób. Często chorzy przez długi czas nie zdają sobie sprawy z tego, że powinni wyeliminować produkty zawierające gluten. W konsekwencji dochodzi do uszkodzenia kosmków jelitowych i wielu poważnych chorób.
Dla kogo jest dieta bezglutenowa?
Pod wpływem celebrytów coraz więcej osób zaczyna rezygnować z glutenu. Zazwyczaj jest to związane z modą, a nie faktycznymi problemami zdrowotnymi. Pochopne działanie może mieć wiele negatywnych skutków, ponieważ dieta bezglutenowa polega na całkowitej eliminacji tego składnika z codziennej diety. Takie działanie jest dość restrykcyjne, dlatego wymaga kontroli specjalisty, który pokaże Ci, co powinieneś jeść. Pamiętaj, że zdrowe osoby, które przejdą na dietę bez glutenu, a do tego nie będą stosowały odpowiednich zamienników, mogą doprowadzić do tego, że zacznie brakować im wielu mikroelementów. Dlatego przekonaj się, dla kogo jest dieta bezglutenowa i kiedy faktycznie warto wyeliminować ten składnik.
Celiakia
Zachorowanie na celiakię, czyli schorzenie autoimmunologiczne o podłożu genetycznym jest jednym z najczęstszych powodów, dla których należy zrezygnować z produktów zawierających gluten. W takim przypadku dalsze spożywanie składników zawierających gluten może doprowadzić do zaniku kosmków jelitowych, a także do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych z pokarmu. Zazwyczaj dochodzi wtedy do pojawienia się problemów ze zdrowiem, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest wprowadzenie diety eliminacyjnej. Zastanawiasz się, czy chorujesz na celiakię? Zazwyczaj to schorzenie objawia się m.in. bólami brzucha, uczuciem ciągłego zmęczenia i aftami.
Alergia na gluten
Dieta bezglutenowa jest też dobrym rozwiązaniem w przypadku alergii na pszenicę lub inne produkty zawierające gluten. Zwróć uwagę na to, że taka alergia może wystąpić zarówno u dzieci, jak i u dorosłych — wtedy objawia się biegunką, pokrzywką oraz wodnistym katarem. Poza tym reakcja alergiczna może wystąpić nawet kilka minut po zjedzeniu produktów zawierających gluten. Jednak w niektórych przypadkach skutki są widoczne dopiero po dwóch dniach od spożycia tego składnika. Ważne jest również to, że alergia na gluten może ustąpić bądź zmniejszyć swoje nasilenie.
Nieceliakalna nadwrażliwość na gluten
Kilka lat temu naukowcy odkryli, że nietolerancja na gluten może wystąpić u osób, które nie chorują na celiakię, ale też nie mają alergii na gluten. W takim przypadku dochodzi do nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten — szacuje się, że dotyka to nawet 6% społeczeństwa na całym świecie. Takie schorzenie objawia się m.in. bólem brzucha, wysypką, bólem głowy, uczuciem zmęczenia, wzdęciem, zaparciem, a nawet anemią.
Jakie produkty spożywać w diecie bezglutenowej?
W trakcie diety bezglutenowej bardzo ważne jest stosowanie odpowiednich produktów spożywczych — nie tylko ze względu na całkowitą eliminację glutenu, ale również na właściwą suplementację i dostarczanie potrzebnych witamin oraz składników mineralnych. Zwróć również uwagę na to, że niektóre produkty mogą być zanieczyszczone przez gluten, dlatego podchodź ostrożnie do wyboru poszczególnych produktów. Najlepiej stawiaj na certyfikowane towary. Masz też spory wybór naturalnych produktów bez glutenu, a wśród nich m.in.:
- mleko,
- masło,
- sery,
- owoce i warzywa — świeże, mrożone i w puszce,
- mięso np. ryby i drób,
- kukurydzę,
- ryż,
- grykę,
- fasolę,
- jaja,
- orzechy,
- ziemniaki,
- proso,
- quinoa.
Uzupełnienie diety bezglutenowej
Pamiętaj o tym, że eliminując gluten z codziennej diety, musisz zadbać o to, by dostarczyć do organizmu wiele cennych witamin i mikroskładników. Ich brak może powodować nie tylko osłabienie, ale też liczne choroby. Dlatego koniecznie włącz do swoich posiłków produkty bogate w witaminę B1 i B2. Oprócz tego suplementuj, bądź dodaj do diety węglowodany, błonnik, żelazo, cynk i wapń. Dzięki temu zminimalizujesz ryzyko wystąpienia anemii lub osteoporozy.
